Ukrayna hadisələri ətrafında liberal və digər antirusiya və rusiyafob
ünsürlərin isteriyası kəsilmək bilmir. ABŞ və Aİ etiraf etmək istəmirlər ki,
Ukraynada vəziyyətin qeyri-sabitliyinin və bu olduqca gözəl ölkənin
parçalanmasının əsas səbəbi məhz onların imperialist hərəkətləridir. Onların
beşinci kolonu və muzdlu təsir agentləri bütün internet məkanını zəhərləyirlər,
onlardan dinclik yoxdur. Buna görə də bəzi sadə həqiqətləri çox aydın dillə
ictimaiyyətə, xüsusilə Ermənistanın işğal etdiyi Qarabağın taleyindən narahat
olan həmvətənlərimə, azərbaycanlılara çatdırmaq qərarına gəldim.
Rusiyanın Ukraynaya virtual hərbi müdaxiləsi ətrafında səs-küy
qaldıran kimi, azərbaycanlı amerikapərəstlər və avrointeqratorlar Azərbaycan
üçün sonun başlanğıcı haqda şüvən salmağa başladılar: “fsyo, Qarabağ getdi,
növbəti dəfə Rusiya Azərbaycanı işğal edəcək” və ya “əgər Rusiyaya qalib gəlməsələr
Azərbaycana hərbi müdaxilə qaçılmaz olacaq” və s.
Tutaq ki, heç bir Azərbaycan mövcud deyil və ya o başqa bir planetdə mövcuddur. Yox, uyğun variant deyil; yüksək inkişaf etmiş sivilizasiyalı yad planetli azərbaycanlılar Tenqrinin unutduğu bir planetdə yerləşən hansısa Ukraynanın taleyi ilə niyə maraqlansınlar ki? Tutaq ki, biz azərbaycanlı deyilik, misal üçün, qazağıq.. Yox, belə alınmır, Qazaxıstanda onun şimalının tezliklə zəbti haqda panika yaradan ağıllılar kifayət qədərdir... Onda hesab edək ki, biz əcdadları çoxəsrlik amerikan nəzakətindən və sivilliyindən sonra möcüzə sayəsində sağ qalan, yalnız 1924-cü ildə vətəndaşlıq alan hindularıq və əsasən Arizona və Oklaxoma ştatlarında yaşayırıq, və Azərbaycan, Qarabağ deyilən bir şey yoxdur. Təsəvvür etdiz. İndi isə suala cavab verin: Rusiya bu halda necə hərəkət edərdi? Razısız ki, elə olduğu kimi? Rusiya NATO-nun şərqə, onun sərhədlərinə yaxın hərəkətinin qarşısını almaq üçün əlindən gələn hər şeyi edərdi. Öz təhlükəsizliyi naminə edərdi. Bəlkə də mən kimisə təəssüfləndirəcəm, amma Kremldə Ukraynaya əlavə hərbi kontinqentin daxil edilməsinin mümkünlüyü haqda qərar qəbul ediləndə heç kim Azərbaycan və azərbaycanlıların (Qazaxıstan və qazaxların) varlığını xatırlamırdı. Bizə zaman ayırmağa vaxt yox idi. Biz bu münaqişədə yoxuq. Bizə qalan özümüz üçün hər hansı bir nəticə çıxarmaqdır ki, bunlar haqda başqa vaxt söhbət açarıq.
Hesab edək ki, bütün tərəflər 21 fevralda əldə edilmiş sazişi dəstəkləyir,
Yanukoviç legitimliyi bütün tərəflər tərəfindən qəbul olunan prezidentdir, hamı
prezident seçkilərinin keçirilməsini gözləyir, bir neçə ay keçir, seçkilər baş
tutur, misal üçün, xanım Timoşenko və ya Rusiya və Aİ maraqları arasında balans
yaratmağı bacaran hansısa digər siyasətçi qalib gəlir, və nə Rusiyanın Krıma
müdaxiləsi var, nə də Ukraynanın parçalanması, Krım Ukraynanın tərkibində
qalır. İndi özümüz-özümüzə sual verək: Azərbaycanın işğal olunmuş ərazilərinin
geri qaytarılmasında və qonşu Azərbaycan və Ermənistan, Dağlıq Qarabağın azərbaycanlı
və erməni icmaları arasında sülhün bərqərar olmasında nə dəyişərdi? Nə? Heç nə.
Qarabağın taleyini yenə də geosiyasi mərkəzlər və regionda rəqabət aparan
imperialist qüvvələr həll edərdilər. Rusiyanın Ermənistana himayədarlığından
imtina etməsi və neytral mövqe seçməsi üçün Azərbaycan Rusiya üçün nə edib? Heç
nə? Qərbin mövqeyi, hansı ki, bütün karbohidrogen müqavilələri onların
maraqlarına uyğun imzalanıb, Rusiyanın mövqeyindən nə ilə fərqlənir? Heç nə ilə.
ABŞ və Aİ-nın Ukraynanın ərazi bütövlüyünü necə aktiv müdafiə etdiyinə baxın.
Qarabağ probleminin ədalətli həlli işində heç bir dəfə də olsun belə aktivlik
göstəriblərmi? Heç bir dəfə də olsun Ermənistana və ya Rusiyaya təzyiq ediblərmi?
Nədənsə bizim ABŞ məddahlarımız və avrointeqratorlarımız susurlar, bu güc mərkəzlərini
Qarabağ probleminin həllində də eynilə belə aktivlik göstərməyə səsləmirlər?
ABŞ və Aİ-nın Ermənistana və öz cinayətlərini
açıq şəkildə etiraf edən Sarqsyana, Koçaryana, Zori Balayana və digər
daşnaklara qarşı sanksiyaları hanı? Azərbaycanlı rusiyafoblar və rusofoblar Ermənistanın
Qarabağı işğal etməsilə, 907-ci dəyişikliklə, hər il separatçı rejimi maliyyə
yardımı ilə təmin etməsilə bağlı Qərbə heç bir dəfə də olsun narazılıq
bildiriblərmi?
Tutaq ki, qərbçi beşinci kolonun həyat arzusu hansısa möcüzəvi şəkildə
həyata keçdi, Rusiya geosiyasi oyunçu olmaqdan çıxdı, deyək ki, o ümumiyyətlə
dağıldı, onun yerində yaranmış yeni dövlətlər Qərbin dostuna çevrildilər. Transatlantik imperializmlə
(elə istənilən maliyyə kapitalı ilə) dostluq hinduların konkistadorlarla
dostluğunu xatırladır. Onlar Sibirin, Uzaq Şərqin ələ keçirilməsi, həmin
coğrafiyanın təbii resurslarının vəhşicəsinə məhv edilməsi və mənimsənilməsilə
dayanmayacaqlar. Rusiya zəifləsə və Qafqaz regionundan sıxışdırılıb çıxarılsa,
Azərbaycanın taleyi necə olacaq?! Bu haqda fikirləşmisiz? Çətin ki, kimsə bu
haqda fikirləşsin. Hesab edək ki, Azərbaycanın təbii resursları tükəndi, eləcə
də bir sıra başqa səbəblərdən biz Qərbin diqqətini cəlb etmədik. İran “Şimali Azərbaycana”
qarşı öz iddialarını irəli sürəcək? Türkiyənin beşinci kolonu Türkiyəyə birləşmək
fikrini yaymağa başlayacaq? Nə Türkiyə, nə də İran Qarabağı qaytarmaqda kömək
etməyəcək. Ermənilərin arxasında dağ kimi dayanacaq ABŞ və Aİ ilə problemlər
onların nəyinə gərək?! Onlar üçün ən asan olanı Azərbaycandan qalanı özlərinə
birləşdirməkdir. Yadda saxlayın: güclü Rusiya həm Qərbin, həm də İranın bizim (formal!) müstəqilliyimizə və suverenliyimizə qəsd etməyəcəklərinin qarantıdır.
Tutaq ki, azərbaycanlı amerikaçıların və həvəskar-siyasətçilərin
qarğışları həyata keçdi, Rusiya Ukraynadan “rədd oldu”, banderaçıların hakimiyyəti
möhkəmləndi, Ukrayna ərazi bütövlüyünü bərpa etdi, NATO öz hərbi bazalarını
Krımda və Ukraynanın cənub-şərq ərazilərində yerləşdirdi. Qarabağ
problemi bundan sonra ədalətli şəkildə həll
olunacaq? Ermənistan öz silahlı qüvvələrinin Dağlıq Qarabağdan çıxaracaq? ABŞ və
Aİ Azərbaycana öz torpaqlarını silahlı yolla geri qaytarmağa icazə verəcək? Xanım
Merkel və Aİ Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü pozduğuna görə Ermənistanı nə
vaxtsa hədələyib? Onlar açıq şəkildə sümük iliyinə kimi antirusiyaçı və qərbçi olan
Saakaşviliyə real olaraq nəylə kömək etdilər? Heç nə ilə. Azərbaycana görə heç
barmaqlarını belə tərpətməyiblər və tərpətməyəcəklər də.
Əgər ABŞ özünə öz milli
maraqlarını başqalarının milli maraqlarının sıxışdırılması hesabına bütün planetdə
müdafiə etmək hüququ veribsə, Rusiyanı öz təhlükəsizliyi haqda narahat olmaq
hüququndan məhrum etmək doğru olmazdı. ABŞ-ın SSRİ-nin öz raketlərini
Kubada yerləşdirmək istəyinə reaksiyasını xatırlayın. (SSRİ də, öz növbəsində,
ABŞ-ın Türkiyədə raket yerləşdirməsinə reaksiya vermişdi, Karib böhranı da məhz
bundan başlamışdı.) Rusiyanın NATO-nun onun sərhədlərinə yaxınlaşmasına qarşı
reaksiyası tamamilə normaldır – bunu Qərbin qərəzsiz analitikləri və siyasətçiləri
qəbul edirlər. Rusiya Krımda referendum keçirilməsinə əvvəlcədən də təşəbbüs
göstərə bilərdi, bu onun üçün asan bir şey idi. Kiyev SSRİ-nin dağılmasında
sonra Krımın Rusiya tərkibində qalmasına qarşı etiraz etməzdi. Eləcə də, heç demə, Sevastopol xüsusi statusa malik olub, ümumittifaq əhəmiyyətli şəhər olub,
heç vaxt nə Krımın, nə də Ukraynanın tabeliyində olmayıb. Krımın geri
qaytarılması üçün hüquqi baza Rusiya parlamentinin 21 may1992-ci ildə qəbul
etdiyi qərarı ilə -“ Krımın statusunun dəyişdirilməsi üzrə 1954-cü ildə qəbul
olunmuş RSFSR ali dövlət hökumət orqanlarının hüquqi qiymətləndirilməsi
haqda” - yaradılıb. Həmin qətnamənin birinci bəndində deyilir: “Rusiya
Federasiyası Ali Sovetinin Rəyasət Heyətinin Krım ərazisinin RSFSR tərkibində çıxarılıb
UkraynaSSR tərkibinə verilməsi haqda 5
fevral 1954-cü il qərarını RSFSR Konstitusiyasının (Ana Qanununun) pozulması
kimi qəbul olunmuş, və qanunvericilik prosedurlarını qəbul olunduğu gündən
hüquqi gücü olmayan qəbul edəsiniz”. İkinci bənddə isə: “ Məlum faktın növbəti
qanunvericiliklə müəyyən edilməsi və Ukrayna və Rusiya arasında tərəflərin ərazi iddialarından imtina etdikləri
19 noyabr 1990-cı il tarixli ikitərəfli sazişin bağlanması və həmin razılaşmanın
prinsiplərinin məhkəmləndirilməsi ilə əlaqədar və MDB dövlətləri arasındakı
razılaşmada Krım məsələsinin yoluna qoyulmasında Rusiya və Ukrayna dövlətləri arasındakı
danışıqlıqları Krımın iştirakını Krım xalqının iradəsi əsasında vacib hesab etmək.”
Bəli, Rusiya öz forpostuna - Ermənistana himayədarlıq edir, Qarabağ
probleminin hərbi yolla həllinə müsbət yanaşmır. Amma ABŞ və Aİ da, onlara
lazım olanda, demokratiya və insan haqqları haqda tiradalarıyla Bakıya təzyiq edirlər, müharibəyə qarşı çıxırlar (təbii
ki! Kapital qoyublar - misli görünməmiş gəlir sorurlar), kompromis adı altında
eyni zamanda həm ərazi bütvlüyü prinsipini, həm də xalqın öz müqəddəratını sərbəst
təyin etmək hüququnu nəzərdə tutan sehrli düstura riayət etməyə səsləyirlər.
Fərq bundadır ki, Rusiya qabaqlayıcı tədbirlər naminə, düşdüyü vəziyyətdən asılı olaraq, özünün həyati əhəmiyyətli maraqlarını müdafiə
etmək üçün təzyiq edir. Azərbaycanda millətçilik və rusofobluq zəminində ağılını
itirmiş çayxana siyasətbazları hakimiyyətə gəlmədən, Azərbaycan qırmızı xətti
keçmədən və NATO-ya daxil olmadan Rusiya Qarabağın de-yure özünə və ya Ermənistana
birləşdirilməsi istiqamətində çətin ki addım atsın. Rusiyanın Dağlıq Qarabağın Ermənistana birləşdirilməsində maraqlı olması çox inandırıcı deyil. Daha çox maraqlı olan Qərbdir:
əgər Dağlıq Qarabağın taleyi beynəlxalq hüquq normalarının pozulması ilə Erməınistanın
xeyrinə həll olunarsa, bir müddət sonra ermənilər Rusiyadan üz döndərəcəklər,
NATO-ya daxil olacaqlar və Rusiyanın məhvini arzulayacaqlar ki, misal üçün,
Krasnodar bölgəsini özlərinə götürsünlər və mifik Böyük Ermənistan dövlətinin yaradılmasına
doğru daha bir addım atsınlar.
Krım referendumunun Rusiya və dünya üçün nəticələrindən və
yekunlarından asılı olmayaraq işğal olunmuş Azərbaycan torpaqlarının geri
qaytarılması ilə heç bir əlaqəsi yoxdur. Oxşar presendentlər o qədər olub ki,
daha biri az və ya çox – heç bir əhəmiyyət kəsb etmir. Hər bir hadisənin öz
tarixi xüsusiyyətləri var və onu ayrılıqda nəzərdən keçirmək lazım. Yeri gəlmişkən,
bu haqda V.V.Putin özü də qeyd etmişdi. Hər şeyi Azərbaycan xalqının iradəsi həll
edəcək. Qarabağı geri qaytarmaq istəsək yaxşıca tərləməli və normal dövlət
yaratmalıyıq. Hamı üçün dövlət, yalnız maliyyə elitası, bir qrup parazit və
fırıldaqçı üçün yox. Elə bir dövlət ki, insanlar bir-birinə qardaş olsunlar, onların etnik və
dini mənsubiyyəti tək-tük mənəvi eybəcərlərdən baçqa heç kimi maraqlandırmasın. Sovet
sosializmi dövründə olduğu kimi. Elə bir nümunəvi dövlət ki, Dağlıq Qarabağ erməniləri
bu dövlətin tərkibindəki xoşbəxt, sabit və təhlükəsiz həyatı mənasız və boşluğa aparan separatizmdən üstün tutsunlar. Əks halda ömrümüzü hansı geosiyasi qüvvənin bizə rəhmi gələcəyini və Qarabağı güclə
qaytarmağımıza mane olmayacağını təxmin etməyə həsr edəcəyik.
Akşin Sultanov